In onze parken staat wetenschap nooit stil. Elke dag doen onderzoekers, verzorgers, dierenartsen en curatoren nieuwe kennis op over de dieren waar we voor zorgen, hier én in de natuur. Tijd om terug te blikken op een jaar vol bevindingen die echt een verschil maken voor dierenwelzijn, natuurbehoud en soortbeheer. En zoals altijd kijken onze wetenschappers tegelijk ook vooruit, want er zijn nog véél vragen die antwoorden verdienen.
In de natuur besteden herbivore vissen uren aan het afgrazen van algen. Ze eten niet één maaltijd, maar honderden kleine hapjes verspreid over de dag. In een aquariumomgeving is dat gedrag moeilijker te stimuleren omdat het voedsel meestal op vaste tijdstippen wordt aangeboden. Om dat natuurlijke graasgedrag te bevorderen, onderzochten wetenschappers een nieuwe vorm van verrijking: een 3D-geprinte voederstructuur die vissen stimuleert om op een natuurlijkere manier voedsel te zoeken en te eten.
Achter de schermen van ZOO Planckendael is een nieuw onderzoek gestart dat de aandacht van bonobo’s in beeld brengt. Met behulp van een eye-tracker willen wetenschappers nagaan hoe emoties een rol spelen bij samenwerking tussen mensapen.
“Kunnen stokstaartjes echt zo goed samenwerken?” Die vraag is de hoeksteen van een nieuw wetenschappelijk onderzoek in ZOO Antwerpen. Met een 3D-printer ontwikkelden de onderzoekers een speciaal apparaat om de dieren een unieke uitdaging voor te leggen. Werken ze effectief samen om allebei een beloning te krijgen? Of kiezen ze voor hun eigenbelang en druipen ze af zonder succes?
430 uren. Zolang bestudeerde het wetenschapsteam van ZOO Antwerpen de uilenkopmeerkatten en de gorilla’s, terwijl de dierenkenners de apensoorten klaarstoomden om samen een verblijf te delen. “Dit is één van de langste gedragsobservaties die we tot nu toe hebben uitgevoerd”, legt welzijnswetenschapster Marina Salas uit. “Zo kunnen we inschatten hoe het welzijn van de dieren verbetert in aanloop naar het cohousen.”
Gezonde voeding is enorm belangrijk voor zowel mens als dier. Voedingsdeskundigen en specialisten vergaren steeds meer kennis over voeding en de effecten ervan op ons lichaam. In de afgelopen decennia groeide het besef onder onze wetenschappers dat de voeding van de dieren niet alleen moet voorzien in de behoeften van het dier, maar ook hun natuurlijke gedrag best kan stimuleren.
Het vogelverblijf van de toekomst. Dat staat in het hart van Stad Antwerpen, aan de rand van de Antwerpse dierentuin. “In onze Savannevolière mogen onze 23 vogelsoorten vrij rondvliegen, omdat wij hen getraind hebben om soort per soort tot bij ons te komen”, legt curator Vogels en coördinator Dierenzorg Jan Dams uit. Door maandenlange trainingen en verschillende jaren aan expertise herkent elke diersoort nu een specifiek signaal dat hen hun vleugels doet openslaan en bij hun verzorgers doet landen.
De European Association of Zoos en Aquaria (EAZA) en de Verband der Zoologischen Gärten (VdZ) hebben met gepaste trots een gloednieuwe internationale digitale bibliotheek gelanceerd. Het ambitieuze project krijgt de naam ‘Zoo Science Library’ en zal wetenschappelijke publicaties van over de hele wereld bevatten.
Chimpansees hebben dag in dag uit politiek werk op hun agenda staan. Coalities maken, netwerken en de anderen hun gedrag monitoren: het is cruciaal dat deze mensapen zich op die taken kunnen focussen. ZOO Antwerpen legt uit waarom mensapen zich moeten kunnen focussen op hun eigen samenleving.
Chocolade kan bijdragen aan het redden van goudkopleeuwapen, wanneer de cacao waarvan de chocolade gemaakt is uit een cabruca komt. Dat weten we na 20 jaar onderzoek naar de klauwapensoort in het Braziliaanse Bahia.
De bonobogroep in ZOO Planckendael behoort tot de grootste in Europa. Ook in de natuur leven de intelligente primaten in grote groepen volgens het fission-fusion principe. Overdag splitsen ze op in kleinere subgroepen en 's avonds komen de kleine groepjes vaak terug samen om dicht bij elkaar, in een grote groep, een nest te maken.
De coronapandemie treft niet alleen mensen, maar ook dieren. In samenwerking met Universiteit Antwerpen gingen we op zoek naar de aanwezigheid van het COVID-19-virus in 1.116 meststalen van de zoogdieren van ZOO Antwerpen en ZOO Planckendael.